Dla rozwiązania wszystkich problemów, które powstają przy przyjmowaniu różnych pozycji podczas odpoczynku, można chyba znaleźć łóżko i materac o określonej miękkości, które pasują do danej osoby w określonej pozycji podczas odpoczynku. Materac wodny, najwyższej jakości i o pełnej objętości, jest jedynym istniejącym na dzisiejszym rynku materacem odpowiadającym w zadowalający sposób wymaganiom różnych pozycji podczas snu niezależnie od budowy ciała i postawy. Jestem zdania, że materace wodne wnoszą znaczny wkład w leczenie i zapobieganie dolegliwościom bólowym pleców i karku.
W pracy na schorzeniami pleców, karku i innych stawów istnieją trzy
główne czynniki w terapii, które należy uwzględnić. Po pierwsze,
aktywne leczenie przyczyny wywołującej dane symptomy choroby, po
drugie, higiena pleców, w celu wyeliminowania objawów towarzyszących,
które wywołują bóle pleców i po trzecie, maksymalne ograniczenie tych
dolegliwości poprzez różne terapie wspierające.
Do terapii należy udzielenie porad pacjentowi we wszystkich
kwestiach, które dotyczą postawy przy wykonywaniu pracy siedzącej i
stojącej oraz przyzwyczajeń dotyczących poruszania się. Do tego należy
również porada przy określonych nawykach związanych ze snem, jak
również wybór łóżek i materaców.
Często myśli się najpierw o zniszczonych krążkach
międzykręgowych (dyskach) i o wypadnięciu jądra galaretowatego. Te
skomplikowane dolegliwości ze skrzywieniami i zniszczeniem krążków nie
występują jednak dziś tak często, jak się być może sądzi, lecz jest to
niewielki procent wszystkich dolegliwości związanych z bólem pleców.
Wspomniane problemy są jednak duże a powstałe w ich konsekwencji
uszkodzenia prowadzą często do uwięzienia pacjenta na dłuższy czas w
łóżku, przy czym zdrowe łóżko i dobry materac mają ogromne znaczenia
dla obłożnie chorego.
Aby lepiej zrozumieć znaczenie prawidłowej pozycji leżącej,
należy przybliżyć informację o funkcji i budowie krążka
międzykręgowego. Zadaniem krążka międzykręgowego, znajdującego się
między dwoma kręgami, jest zapewnienie swobody ruchów oraz
amortyzowanie wstrząsów. Dzięki swej specyficznej budowie może on
sprostać tym zadaniom. Krążek międzykręgowy składa się z zewnętrznej
kapsuły, tak zwanego pierścienia włóknisto-chrząstkowego, który
zbudowany jest z różnych warstw tkanek łączących ukośnym splotem
sąsiadujące kręgi. Zewnętrzna kapsuła utrzymuje jądro miażdżyste. W
przypadku wypadnięcia jądra galaretowatego powstaje uraz, rysa w
zewnętrznej kapsule, a poprze ten otwór wycieka część jądra, która
naciska na wrażliwe na ból struktury lub włókna nerwowe wywołując ostre
miejscowe bóle, na przykład rwę kulszową. Przy zwiększonym nacisku na
krążek międzykręgowy pęczniejąca masa zostaje ściśnięta, przez co
pęcznienie wzrasta. Ściskająca siła działająca na krążek powstaje
również przy obrocie lub skręceniu kręgów, ponieważ prowadzi to do
napięcia włókien pierścienia włóknisto - chrząstkowego, a poprzez to
kręgi zostają przybliżone do siebie.
Z faktu, że ponad 90 % wypadków wypadnięcia jądra
galaretowatego następuje w kierunku ukośnym do tyłu i bocznym wynika,
że plecy są bardziej wrażliwe na boczne ściśnięcie niż na pionowe
obciążenie przez kręgosłup. Oznacza to, że plecy są wrażliwe na
skrzywienia kręgosłupa w wypadku uszkodzenia krążków międzykręgowych.
To skrzywienie kręgosłupa powstaje łatwo, gdy się leży na zbyt twardym
lub zbyt miękkim materacu.
Dzięki materacowi wodnemu, który dopasowuje się optymalnie do
ciała i je optymalnie wspiera, eliminuje się te niekorzystnie
skrzywienia kręgosłupa albo z boku albo od przodu, albo od tyłu.
Poprzez to odciąża się maksymalnie krążki międzykręgowe i przyśpiesza
proces leczenia z niewielkimi dolegliwościami. Najczęstszą przyczyną
bólu pleców jest obciążenie i podrażnienie tylnych struktur kręgosłupa.
Występuje ono najczęściej w dolnym odcinku lędźwiowym, poza tym także w
piersiowym i szyjnym odcinku kręgosłupa. Obrót miednicy do przodu w
połączeniu z miejscowym skrzywieniem lędźwi wywołuje zwiększone
obciążenie wyżej wymienionych struktur w części tylnej kręgosłupa. Jest
to dziś najczęściej spotykana zmiana postawy i zależy w dużej mierze od
asymetrii umięśnienia, głównie od napięcia w jamie brzusznej , w
plecach i udach. Stan taki występuje, gdy siła i napięcie mięśni pleców
i przednich mięśni ud są większe niż mięśnie jamy brzusznej oraz
tylnych mięśni ud. Spowodowane jest to faktem, że właśnie te mięśnie
biorą udział i są trenowane przy normalnym trybie życia oraz w
większości ćwiczeń podczas treningu i fitnessu. Dla pacjentów z tym
problemem długie stanie jest szczególnie uciążliwe, a także poszukują
oni ciągle wygodnej pozycji podczas snu. Często osoby te nie mogą w
ogóle leżeć na brzuchu, ponieważ przy leżeniu na brzuchu lub na plecach
na tradycyjnym łóżku trzyma się udo wyprostowane w stawie biodrowym.
Prowadzi to do podwyższonego napięcia w przednich mięśniach ud w
stosunku do tylnych mięśni. Poprzez to następuje obrót miednicy do
przodu, w wyniku czego ulegają ściśnięciu tylne i boczne stawy pleców
powodując przy tym podrażnienia i ból. Jeżeli ugnie się kolano trochę
do góry przy pozycji na plecach, a przy pozycji na brzuchu podłoży się
dużą poduszkę pod brzuch, uzyska się lekkie ugięcie stawu biodrowego,
niwelując niejednakowe umięśnienie ud a plecy odpoczną.
To wyjaśnia, dlaczego osoby z bólami pleców często układają się
w tej pozycji lub w czasie odpoczynku chętnie układają nogi na
taborecie lub podwyższeniu. Przy zastosowaniu nowoczesnego materaca
wodnego następuje to automatycznie, gdyż okolice bioder i pięty nieco
opadają a nogi przy biodrach i kolanach są nieco ugięte. Jest to dobra
pozycja z miednicą w naturalnym położeniu a także ma miejsce dobre
wsparcie pleców.
Przy leżeniu na boku, powstają łatwo boczne
skrzywienia kręgosłupa, jeśli materac jest zbyt twardy lub zbyt miękki.
Przez to obciąża się stawy i okoliczne struktury, które zostają poddane
tej sile. Równocześnie powstają odruchowe napięcia mięśni krótkich
między kręgami, a więc kręgosłup nigdy prawidłowo nie odpoczywa. Na
materacu wodnym, który posiada tę właściwość, że formuje się zgodnie z
kształtem ciała, kręgosłup odpoczywa bez skrzywień. Zaletą materacy
jest też to, że usuwa on skrzywienie lędźwi, które ma miejsce przy
leżeniu na boku, a spowodowane jest różnicą szerokości partii biodrowej
i kolanowej. Następnym często występującym problemem jest poszukiwanie
dobrego podparcia, a tym samym przyjemnego odpoczynku dla głowy i
odcinka szyjnego kręgosłupa. Wiele problemów takich jak bóle i skurcze
karku, bóle głowy, promieniowanie lub znieczulenie w barkach i
ramionach mają swoje źródło w napięciu i obciążeniu okolic szyi, piersi
i grzbietu. Z tego względu ma ogromne znaczenie znalezienie dla głowy i
karku dobrej pozycji podczas odpoczynku i snu. Na materacu wodnym kark
może w czasie snu się odprężyć, a dla napięć i obciążeń wynikających z
coraz bardziej siedzącego trybu życia w ciągu dnia, stwarza on
przeciwwagę.
Ogólnie można powiedzieć, że najlepsza podpora dla głowy i karku
jest wówczas, gdy obie części ciała w jednakowym położeniu zarówno
wypoczywają jak i znajdują się w pozycji wyprostowanej. Dzięki
elastycznemu materacowi, który dopasowuje się do ciała w różnych
pozycjach we śnie, problem ten zostaje rozwiązany. W większości
wypadków zbędna jest jakakolwiek poduszka, jedynie u osób barczystych
płaska poduszka może być mile widziana.
Dystrybutorem łóżek wodnych jest firma Morpheo (www.morpheo.pl).